پزشکان معتقدند که علت بروز بسیاری از بیماری های شایع جسمی، کمبود و یا فقدان تغذیه صحیح، مواد معدنی و ویتامین ها است. اهمیت این کمبودها به قدری است که می تواند به طور منفی بر سلامت جسمی و سیستم عصبی کودکان و بزرگسالان تاثیر بگذارد. کمبود آهن دو میلیار انسان روی کره خاکی را با بیماری آنمیا یعنی کمخونی ناشی از فقر آهن رو به رو کرده است و کمبود ویتامین دی 70% کودکان امریکایی را متاثر ساخته است. اینها ویتامینها و مواد معدنی هستند که می توانند سلامت جسمی انسان را تحت تاثیر قرار دهند. اخیرا دانشمندان علوم روانشناسی ویتامینی را یافته اند که تاثیر آن بر سلامت روان بشر، کمتر از ویتامینها و مواد معدنی یاد شده نیست نام این ویتامین (ع) یا ویتامین عشق است.

ویتامین عشق ویتامین عشق یک ویتامین عاطفی است که توسط والدین به کودکان داده می شود تا بنیان های روانی و اجتماعی آنها شکل گرفته و توسعه یابد. این ویتامین مانند ویتامین های واقعی برای رشد و تکامل کودک ضروری است. این بدان معنی است که اگر کودکی به اندازه کافی در مراحل رشد خود ویتامین عشق دریافت نکند در بزرگسالی دچار مشکلات عاطفی، روانی و اجتماعی خواهد شد.در مقایسه با ویتامین دی و آهن، کمبود ویتامین عشق، آثار خود را در بزرگسالی نشان می دهد یعنی زمانی که برای جبران آن ممکن است خیلی دیر شده باشد. نکته مهم اینجا است که کمبود ویتامین عشق دست کمی از کمبود دیگر ویتامین ها ندارد. و نتایج این کمبود به صورت اختلالهای روانی، عاطفی و اجتماعی در بزرگسالی بروز می یابد.نمونه های آن بروز شخصیت های خود شیفته، هم وابسته و افراد دارای انواع اختلالات عاطفی و شخصیتی است. دانشمندان رومانیایی در سال 2013طی مطالعه ای دریک یتیم خانه در یافتند که کودکان که در یتیم خانه بزرگ شده اند به دلیل کمبودهای عاطفی، و عدم دریافت کافی محبت دچار نقص در رشد، مغز و سیستم عصبی شده و سلامت روانی شان در بزرگسالی آسیب دیده است. اندازه مغز این کودکان کوچکتربوده و به طور واضح از نظر هوش و مهارتهای شناختی دچار مشکل بودند. همچنین این کودکان در بزرگسالی رفتارهای ضد اجتماعی بیشتری از خود نشان دادند.

کمبود ویتامین عشق و مراحل رشد دیدگاه روانشناسی رشد روانی اجتماعی معتقد است که عدم دریافت و یا دریافت بیش از حد محبت و عشق و نیز دریافت عشق مشروط باعث بروز اختلال در مراحل رشد روانی فرد شده و این بحران از هرمرحله آغاز شود می تواند به مرحله بعد منتقل شده و سلامت روانی فرد را در بزگسالی و حتی سنین پیری به خطر بیندارد. از نظر این دیدگاه، دلبستگی سالم بین والدین و کودک برای طی مراحل رشد کودک، بخصوص تاسن نوجوانی حیاتی است و فقدان این عشق و یا کمبود آن موجب یخ زدگی کودک در هریک از مراحل رشد شده و مانع از آن می شود که مراحل بعدی رشد روانی اجتماعی خود را طی نماید. کودکانی که دچار یخ زدگی در هر مرحله از رشد شوند، در بزرگسالی قادر نخواهند بود که وظایف و رفتارها متناسب با سن رشدی خود را نشان دهند. چنانچه همه ما گاهی شاهد رفتارهای کودکانه و یا احساسات کودکانه در بزرگسالان بوده ایم. از دید این نظریه افرادی که در هریک از مراحل رشد تا نوجوانی فریز شده باشند در بزگسالی در همان مرحله رشد باقی می مانند برای مثال اگر کودکی در سن دوسالگی، مرحله جداسازی از والدین و ایجاد مرزهای شخصی سالم را به سلامت طی نکرده باشد در تمام عمر خود از نظر فکری احساسی و حتی جسمی نمی تواند مستقل بوده و یا مرزهای سالمی با نزدیکان خود داشته باشد. بر اساس این دیدگاه ویتامین عشق، کلیدی ترین عامل رشد و عبور از کودکی به سمت بزگسالی و رشد روانی اجتماعی است.

کمبود ویتامین عشق و بحران دلبستگی اختلال کمبود ویتامین عشق به دلیل فقدان یا کمبود دریافت عشق بی قید و شرط در سالهای مهم رشد بخصوص چهار سال اول رخ می دهد و دلیل مهم بودن آن شکنندگی و حساس بودن این مراحل، در شکل گیری مغز و شخصیت طفل است. در این مراحل اولیه است که هرگونه صدمه ای می تواند افکار، احساسات، رفتار، عواطف و سلامت روان فرد را تا تمام عمر تحت تاثیر قرار دهد. مثالی از عدم درک و ارایه عشق بدون قید و شرط به کودک، مادر افسرده یا خود شیفته ای است که قادر درک نیازهای خود، مدیریت احساسات خود و یا همدلی و درک نیازهای دیگران نیست. چنین مادری مادرطبیعتا قادر به درک نیازهای طفل خود نمی باشد. لذا است که کودک را در معرض کمبود عاطفی قرار می دهد. این دسته از مادرها خود نیز توسط والدین دارای اختلال شخصیت، افسرده یا خود شیفته ای پرورش یافته اند که قادر به درک نیازهای آنها نبوده اند. یکی از ویژگی های کمبود عاطفی و بحران دلبستگی این است که ممکن است تازمانی که فرد وارد رابطه رمانتیک نشده است اثرات خود را بروز ندهد. اگر چه همه مشکلات ارتباطی به این امر برنمی گردد ولی بسیاری از اختلالات زناشویی ریشه در کمبود عاطفی و بحران دلبستگی دارد.

 

جمع بندی اگر چه اختلال کمبود ویتامین عشق می تواند صدمات درازمدت و جدی به سلامت روانی، عاطقی و ارتباطی افراد بزند ولی با کمک روان درمانگر حرفه ای و شناخت درست، قابل جبران و درمان است. یک فرد متخصص می تواند به فرد کمک کند که با ایجاد مرزهای سالم روانی، ایجاد یک سیستم حمایتی سالم، بیرون آمدن از رابطه های سمی و شناختن و یافتن رابطه های سالم، نه تنها کمبود های خود را جبران کند بلکه انتقال آن به نسل بعد را متوقف کند.