Category: آسیب شناسی روانی
در بخشهای پیشین در مورد دامهای زندگی، روشهای شناخت آنها و انواع دامها که یازده تا بود و شش تای آنها، به طور کوتاه بحث شد اکنون ادامه انواع دامها: دو دام مربوط به عزت نفس عبارت است از احساس نقص و شکست احساس نقص و کمبود با این دا، شما دایم احساس معیوب بودن و نقص درونی دارید و باور دارید که اصولا برای هیچ کس حتی نزدیکانتان قابل دوست داشتن نیستید. احساس نقص و کمبود همه جا و در تمام افکار، احساسات و رفتار شما خود را نشان می دهد.
دلیل بروز این احساس و افتادن در این دام این است که به عنوان یک کودک نه تنها به خاطر آنچه بودید احترام دریافت نمی کردید بلکه دایم به دلیل نقص هایی که به شما نسبت داده می شد سرزنش می شدید. بتدیج این سرزنشها درونی شده و خود را بی ارزش تر از آن می بیند که مورد عشق قررا گیرد. اکنون به عنوان یک بزرگسال از عاشق شدن می ترسید زیرا باور این مسئله که نزدیک شدن آدمها به شما به خاطر ارزشمندی تان است برایتان دشوار است بنابرای دایم انتظار طرد از طرف دیگران دارید. احساس شکست این احساس به معنی عدم کفایت در دستیابی به توفیق در تحصیل، شغل، ورزش و دیگر موقعیتهای اجتماعی است. شما معتقدید که در مقایسه با همردیفان خود، توفیقی نداشته اید. دلیل این حالت این است که به عنوان یک کودک به خاطر عدم توفیق تحقیر شده اید. ممکن است اختلال یادگیری داشته اید، یا به اندازه کافی برای داشتن و تسلط برخی مهارتها مانند خواندن آموزش ندیده باشید، یا این که دایم مقایسه شده اید و دیگر کودکان همیشه بهتر از شما ارزیابی شده باشند. ممکن است احمق، بی شعور، بی استعداد و یا تنبل صدا شده اید. اکنون به عنوان یک بزگسال این دام زندگی را با بزرگ نمایی بیش ازاندازه شکستهایتان در خود، ادامه داده اید و راهی را انتخاب کرده اید که مطمئن شوید که پیام “شکست خورده” در مورد شما صحت دارد. دو دامی که با خودابرازی و درخواست نیازهای واقعی ربط دارد عبارت است از: اطاعت و استانداردهای سخت
اطاعت: با این تله، شما نیازهای و تمایلات خود را برای خوشنود سازی دیگران و ارضای نیازهای آنها ایثار می کنید. اجازه می دهید دیگران شمارا کنترل کنند و این کاررا با این احساس انجام می دهید که اگر خودتان را مقدم بدارید مرتکب گناه شده اید و یا مورد تنبیه یا طرد از ناحیه دیگران به دلیل عدم اطاعت قرار خواهید گرفت. دلیل افتادن به این دام این است که به عنوان یک کودک افراد نزدیک به شما، احتمالا والدینتان، شما را وادار به اطاعت کرده اند. به عنوان یک بزگسال با وارد شدن در رابطه هایی که طرف مقابل به سرشما مسلط می شود شما را کنترل می کند و از شما اطاعت می خواهد و با ارتباط با آدم هایی که دایم از شما درخواست دارند و اجازه نمی دهند شما خواسته های خود رامطرح کنید به زمان احساس کودکی یعنی “اطاعت” باز می گردید.
استانداردهای سخت و طاقت فرسا: اگر شما در چنین تله ای گیر افتاده اید، انتظارات بسیار زیاد و سختگیرانه ای نسبت به خود دارید. همچنین تاکید بسیار زیادی روی پول، موقعیت اقتصادی، موفقیت، زیبایی، سلامتی، حس تکمیل کردن و انجام دادن کاری ورابطه رضایتبخش دارید. یعنی می خواهید همه چیز زندگی شما حتی لذت بردن شما کامل باشد تا حس کنید خوشبخت هستید که این امر هرگز روی نمی دهد زیرامعیارهای شما به سختی قابل دسترس است. همچنین شما این معیارهای سختگیرانه را در مورد دیگران هم به کار می برید و با این ملاکهای سخت، دیگران و خودرا، مورد قضاوت قرار می دهید و زندگی را برای خود و دیگران دشوار می کنید. علت افتادن در این دام این است که وقتی کودک بودید از شما انتظار بهترین ها می رفت و آموزش داده شده اید که هرچیز غیرکاملی محکوم به شکست است و نیز یادگرفته اید که هرکاری می کنید به اندازه کافی خوب نیست.
آخرین تله زندگی: حق به جانب بودن و یا خود برتر بینی: این دام زندگی، مربوط به توانایی پذیرش محدودیت های واقعی زندگی است. افراد درگیر با این تله، احساس خاص بودن، ویژه بودن و برتری از دیگران و قوانین را دارند. آنها اصرار دارند که خواسته هایشان به محض ابراز بایستی برآورده شود و دلایل دیگران برای عدم انجام و یا تاخیر غیرقابل قبول و یا مشمول تنبیه و هزینه است. این افراد با خود نظم بخشی مشکل دارند. بسیاری از آدمهایی که گرفتار چنین تله ای هستند بچه های لوس و ناز پرورده هستند. این افراد در کودکی همه خواسته هایشان بدون هیچ محدودیتی و شرایطی ارضا شده است لذا یاد نگرفته اند که خود کنترلی داشته باشند و قوانین وضع شده را رعایت کنند. به عنوان فرد بزرگسال آنها از این که خواسته شان براورده نشود و یا با تاخیر ارضا شود عصبانی و خشمگین می شوند. اکنون شما می توانید بفهمید که در کدام تله زندگی گیر افتاده اید اگر احساس می کنید در یک دام به سختی گیر افتاده اید و یا در گیر چند دام به طور هم زمان هستید برای شناخت بیشتر خواستگاه و نحوره رهایی و همچنین برای رسیدن به آرامش، صلح درونی و شادکامی نیاز به یاری یک متخص ورزیده در این زمینه هستید. برای گشودن این بندها از زندگی خود نیاز به همراهی آگاه و ورزیده و نیزو کار سخت و مداوم دارید.